نشریه پرواز آذر 91 شماره 32
شخصیت خود را بهتر بشناسیم
گزارش کارگاه خودشناسی به روش TA
حالا
دیگر افتاده است توی زبان همهی مردم. کلمهی «کودک درون» را میگویم. خیلیها
بیهوا به کارش میبرند، حتی با این کلمه فیلم آتشبس ساخته میشود. اما واقعا این
کودک درون چیست و از کجا آمده است؟
سازمان دانشجویان یهود ایران در شهریورماه امسال اقدام به برگزاری کارگاهی با عنوان
«خودشناسی به روشTA » نمود. فراگیر شدن دورههای مختلف خودشناسی و دگرشناسی که این
روزها به وفور در گوشه و کنارمان برگزار میشود – و به صلاحیت مدرسان آنها نیز
چندان اعتباری نیست- (و البته کنجکاوی!) از جمله عواملی بود که سبب شد این کارگاه 7
جلسهای با استقبال خوب اعضای سازمان مواجه شده و ظرفیت 15 نفرهی آن به سرعت تکمیل
گردد. به نظر من، دریتا معلمی، روانشناس کلیمی و مدرس این دوره توانست ضمن ایجاد
فضایی دوستانه شرایط را برای ارتباطی متقابل و تا حد ممکن بیپرده و باز فراهم
آورد.
در ادامه مختصری از مباحث پایهی بیان شده در این کارگاه مرور میشود.
نظریهیTA یا تحلیل رفتار متقابل نخستین بار درسال 1950 توسط دکتر اریک بِرن معرفی
شد. از دیدگاه برن، شخصیت ما از تعامل متقابل 3 جزء مختلف کودک، والد و بالغ تشکیل
شده است. هر یک از این 3 بخش دارای خصوصیاتی است و اگر هر کدام بر شخصیت یک فرد
حاکم شود گونهای خاص از رفتار، احساسات، طرز تفکر و حتی نوع گفتار از وی سر
میزند.
کودک درون: اسمش رویش است، آن بخش از وجود ماست که دوست دارد بچگی کند. کودک
درون ماست که ما را به خلاقیت وا میدارد، قهر میکند، ناز میکشد و یا بهانهی کوه
و دشت میگیرد. هنرمندها و نیز آنها که به قول معروف اهل عشق و حال هستند به کودک
طبیعی درونشان حسابی راه میدهند.
بالغ درون: بالغ بخش به اصطلاح عاقل شخصیت ماست بخشی که تصمیم های منطقی
میگیرد، اطلاعات را پردازش میکند و با دیگران رابطهی محترمانه برقرار میکند.
آدمهایی که به منطقی بودن مشهورند، همانهایی هستند که به بالغ درونشان ا جازهی
مانور بالایی دادهاند.
والد درون: تمام بایدها و نبایدها و دستورالعملهای بیچون و چرای وجودتان
از جانب والد درون صادر میشود. والد درون دو کار میتواند انجام دهد: اول اینکه
کنترل کند، یعنی مرتب به آدم سخت بگیرد، اذیت کند و به اصطلاح گیر بدهد. اما والد
دوم برعکس است، یعنی اینکه از تو و تصمیماتت حمایت کرده و تو را نوازش میکند. این
دو دقیقاً همان کارهایی هستند که همزمان والدین ما در زندگی واقعی درمورد ما انجام
میدهند و برای همین در TA اسمش را گذاشتهاند والد درون . آدمهایی که عزت نفس
پایینی دارند و از خودشان هم بدشان میآید والد کنترل کننده ی غالبی دارند.
درواقع شخصیت کامل انسانی، شخصیتی است که 3 بخش فوق (کودک- والد- بالغ) تواماً و به
صورت متعادل درآن حضور داشته باشد، اما رئیس بخش بالغ باشد و با تدبیر و آگاهی در
جای خود به کودک و در جای خود به والد اهمیت بدهد. اینکه کی و کجا از کدام وجوه
شخصیت بهرهبرداری شود اصلی است که میتواند به موفقیت افراد کمک کند.
1 -Transactional Analysis
|