آبان 88
 

کنیسای نو‌شالم در استانبول، در محیطی آرام و در خیابانی نزدیک برج گالاتا قرار گرفته‌است. در کنار بسیاری از مساجد مشهور استانبول، این کنیسا به راحتی قابل تشخیص نیست، ولی این امر مانعی برای شناسایی‌اش و انجام اعمال تروریستی نشده‌است. در سال 1983 و در حمله‌ای به نماز‌گزاران این محل، بیست و سه نفر کشته‌شدند. در اثر انفجار یک خودروی بمب‌گذاری شده در سال 2003 جلوی این کنیسا و به هنگام انجام مراسم برمیصوا، ده‌ها تن که بسیاری از آنان ساکنان و شاغلین مسلمان این محل بودند، کشته‌شدند. نوشالم از آن زمان تا کنون، بازسازی شده ولی قسمت خاصی از دیواره‌ی آن به همان شکلی که پس از این حملات درآمده و در اثر انفجار یا تیر‌اندازی، سوراخ شده، باقی گذاشته شده تا آن حملات یادآوری شوند. اکنون این محل تحت تدابیر شدید امنیتی قرار گرفته‌است و توریست‌های خارجی نیز برای بازدید از آن، نیاز به مجوز دارند.
هر چند که تدابیر امنیتی در جهان پس از وقایع یازده سپتامبر، شکل خاصی به خود گرفته‌است، ولی اقدام یهودیان ترکیه به هیچ وجه با این نوع تدابیر، سازگاری ندارد.
یهودیان ترکیه، بخش کوچکی از کشور اغلب مسلمان ترکیه را تشکیل می‌دهد. بر اساس آخرین تحقیقات به عمل آمده در سال 2008 از سوی موسسه‌ای اروپایی که در زمینه‌ی روابط مسلمانان و یهودیان به تحقیق می‌پردازد، برخی از پرسش‌شوندگان ترک، نظری منفی نسبت به یهودیان دارند، در حالی که در سال 2004، این رقم کمتر بوده‌است. به علاوه، مطالعات جدید منتشر شده در مورد رادیکالیسم توسط پروفسور «ییلماز اسمر» از دانشگاه «باحچه‌شیر» نشان می‌دهد که گروهی از ترک‌ها در سی و چهار شهر مختلف این کشور، دوست ندارند در همسایگی یک یهودی زندگی کنند.
به‌جای ریسک نکردن در چنین فضایی، یهودیان ترکیه تصمیم به برقراری ارتباطی بهتر با همسایگان مسلمان خود گرفته‌اند. در فعالیتی که توسط رهبر ارشد مذهبی جامعه‌ی بیست و سه‌هزار نفری ترکیه، یعنی ربای «ایشاک هلوا» سازماندهی شده‌است، یهودیان ترکیه از این پس به همسایگان خود، هم شالم و هم سلام خواهند گفت تا آنان را مورد استقبال قرار دهند. در ماه مارس آن‌ها هم چنین در جهت شناساندن فرهنگ یهودی به همسایگان خود، به رشته تلاش‌هایی دست زدند. در کنار این، با بودجه‌ای که توسط اتحادیه‌ی اروپایی در زمینه‌ی پروژه‌های حقوق بشری ارائه گردیده، رهبران یهودی به تلاش در زمینه‌ی ارتباط فرهنگی و تلقین این تفکر که آنان هم‌چنان که یهودی هستند، ترک نیز هستند، می‌پردازند. در اقدام نخست، آنان یک شرکت را به استخدام خود درآوردند تا یک نظرخواهی عمومی در سطح ترکیه انجام دهند و تصویر درستی از طرز فکر شهروندان این کشور در مورد خود به دست آورند. وقتی در ماه جولای این نظر خواهی کامل شود، آنان از نتایج این نظرخواهی برای ترسیم یک «نقشه‌ی راه» استفاده خواهند کرد که به آنان خواهد گفت در مراحل بعد چگونه عمل کنند. مسئول این پروژه، «لینا فیلیبا» می‌گوید: «در نظر برخی، یهودیان ترکیه جدا از شهروندان ترک در نظر گرفته می‌شوند. در حالی که ما یهودیان بارها گفته‌ایم که ما ترک هستیم، ولی برخی هم‌چنان فکر می‌کنند ما فقط یهودی هستیم.»

رهبران جریان ایجاد پل دوستی بین مسلمانان و یهودیان ترکیه، پیشنهاد داده‌اند که تورهای فرهنگی رایگان و کنسرت‌های هنرمندان یهودی که به هنرهای ترکی گرایش دارند، برپا گردد. برنامه‌ی مهم دیگر، آموزش دانشجویان معارف دینی در مورد یهودیت است. این‌جا هم ربای هلوا که 69 سال سن دارد، در راس قرار گرفته و از تجربیات و دانش خود برای کمک به این هدف استفاده می‌کند. هلوا زمانی که سه تن از اساتید دانشگاه مرمره، یازده سال پیش به او پیشنهاد دادند درس عبری را که شباهت خاصی به عربی دارد به دانشجویان مقاطع بالای تحصیلی تدریس کند، احساسی مبتنی بر «سردرگمی، ترس و تامل» یافته‌است. اما این احساس ظرف دوهفته کاملا دگرگون می‌شود. او می‌گوید: «آن زمان روابط چندانی بین جوامع یهودی و مسلمان وجود نداشت. ولی فاصله‌ی مابین من و شاگردانم زمانی که با هم صمیمی‌تر می‌شدیم، به تدریج پر می‌شد. من به واقع باید یک زبان را تدریس می‌کردم، ولی در آن کلاس ما در رابطه با قرآن، تورات، زندگی، مذهب و مسائل فلسفی بحث می‌کردیم.» وقتی صحبت از کلاس‌های این ربای به دیگر دانشگاه‌ها هم رسید، آن‌ها هم از او برای تدریس در کلاس‌هایشان دعوت به عمل آوردند. او می‌افزاید: «فقط یک دفعه با یک برخورد مستقیم از یک دانشجو روبه‌رو شدم. آن هم زمانی بود که این دانشجو که در کلاس من ثبت‌نام نکرده‌بود، با شانه‌ی خود در راهرو به من ضربه‌ای وارد کرد. او انتظار داشت من هم چیزی بگویم ولی هیچ نگفتم. او هم ادامه نداد.»
مطمئنا، هلوا نزد آنانی که به آن‌ها درس داده، محبوب است. «عبدالله ییلدریم»، دانشجوی دکتری در دانشگاه مرمره می‌گوید: «تمام پیش‌فرض‌هایی که ما در مورد کلاس درس با یک ربای داشتیم، ناگهان از بین رفتند، وقتی که ما او را به‌واقع شناختیم.» وی می‌افزاید: «من یک مسلمان ترک هستم، خطوط قرمزی دارم و یادگیری از فردی که قدری دور از این خطوط قرمز باشد برای من مشکل به‌نظر می‌آمد. تصور این‌گونه بود که پیروان هر مذهب برای پیروان یک مذهب دیگر، ترسناک به‌نظر می‌رسند. ولی وقتی ما با آن‌ها ارتباط می‌گیریم، وقتی فرهنگ آن‌ها را می‌آموزیم، می‌فهمیم که این ترس‌ها واقعا بی‌معنی هستند.» ییلدیم می‌داند که برخی دوستانش وقتی می‌بینند او درس‌هایی را با یک ربای اخذ می‌کند، به او می‌خندند. ولی او اعتقاد دارد: «این در مورد یادگیری است و یک مسلمان واقعی هیچ‌گاه تفاوت‌های عقیدتی را در این مورد مدنظر قرار نمی‌دهد.»
هلوا وقتی آموزش‌ها را به خارج از کلاس درس می‌برد، مقبولیتی افزون‌تر می‌یابد. او هم‌چنین تعداد زیادی از پیروان ادیان مختلف را به کنیسای نوشالم می‌آورد. در یک مورد در ماه جون، حدود سی دانشجوی معارف در فضایی تفاهم‌انگیز در یک مکان مذهبی به سخنان یک ربای در مورد مسائل و عقاید یهودیان ترک گوش فرامی‌دهند. دانشجویان با هم‌وطنان یهودی خود غذا می‌خورند، به موزه‌ی تاریخ یهودیان ترکیه سر می‌زنند و در مورد شباهت‌های «کاشر» و «حلال» صحبت می‌کنند. «ما شهروندان ترکیه هستیم، همانند شما و هر چه برای شما در نظر گرفته شده، برای ما هم در نظر گرفته می‌شود.» اگر برنامه‌ی ارتباطی این ربای ارشد ترکیه، کار خود را به‌خوبی انجام دهد، دیگر چنین سوالاتی نیز پرسیده نخواهند‌شد.

سوتیتر : ما شهروندان ترکیه هستیم، همانند شما و هر چه برای شما در نظر گرفته شده، برای ما هم در نظر گرفته می‌شود





	استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است. .Using the materials of this site with mentioning the reference is free این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید